De bergen roepen, maar hoe kies je nu dé perfecte tocht? Of het nu gaat om een eendaagse hike of een meerdaagse huttentocht, een goede voorbereiding is essentieel. In deze blog neem ik je stap voor stap mee in mijn proces: van inspiratie tot de uiteindelijke dag-tot-dagplanning.
Stap 1: Inspiratie opdoen
Elke tocht begint met een idee. Maar waar haal je die inspiratie vandaan? Zelf ben ik altijd op zoek naar nieuwe bestemmingen. Dit zijn mijn favoriete bronnen:
- Bergmagazines en -gidsen vol prachtige routes en onbekende parels.
- Reisblogs en social media van ervaren bergwandelaars.
- Oude routes die ik eerder heb gelopen en opnieuw wil ontdekken.
- Persoonlijke tips van andere bergliefhebbers.
Omdat ik in Oostenrijk woon en werk, gebruik ik niet alleen Nederlandstalige of Engelstalige bronnen, maar ook Duitstalige boeken en gidsen. Vaak bevatten deze veel gedetailleerdere informatie over specifieke routes. Mijn tip: duik in verschillende talen en ontdek wat er beschikbaar is voor jouw regio!
Om je zoektocht te vergemakkelijken, begin je met het kiezen van een land en versmal daarna naar een specifieke regio. Zo kun je gerichter zoeken en eventueel een gidsboek of kaarten bestellen voor dat gebied.
Stap 2: Een (digitale) kaart erbij pakken
De planning begint met de combinatie van een gedetailleerde kaart en een online planner. Zelf gebruik ik Komoot en Alpenverein Aktiv om de route uit te stippelen en te controleren. Dit geeft me inzicht in:
- Welke routes er zijn en of ze aansluiten bij mijn wensen.
- Of er voldoende berghutten of slaapmogelijkheden zijn, en of deze geopend zijn.
Digitale kaarten zijn handig, maar ze geven je vaak geen informatie over de technische moeilijkheid van het pad. Dit is cruciaal bij het plannen van je tocht! Daarom is het belangrijk om te leren kaartlezen, vooral als je zelfstandig de bergen in gaat. Op een fysieke kaart kun je veel meer informatie aflezen, zoals:
- Wat voor soort terrein ga je door?
- Hoe steil is het?
- Welke alpine gevaren kunnen er zijn?
- Kun je goede alternatieve routes maken?
Het is een skill die ik iedereen aanraad om onder de knie te krijgen! Nog niet zo goed met kaartlezen? Dan raad ik je aan om eerst mee te gaan op een van de beginnerstochten! (Rätikon of Tannheimer of Rofan) Hier leer je niet alleen de basis van kaartlezen, maar je krijgt ook meteen handige tips en trucs van een ervaren gids.
Checklist: Kan jij goed genoeg kaart lezen voor je eerste zelfstandige tocht?*
🧭 Oriëntatie van de kaart – Weet jij hoe je de kaart goed draait zodat de noordkant naar het noorden wijst?
⛰️ Hoogtes & hoogtelijnen – Kun je steile en glooiende stukken herkennen aan de hoogtelijnen?
🏔️ Oriëntatiepunten identificeren – Herken je bergen, meren, kabelbanen, berghutten, gipfelkreutz en paden op de kaart?
📍 Je positie bepalen – Kun je jezelf op de kaart plaatsen met behulp van zichtbare oriëntatiepunten?
🚶♀️ Moeilijkheidsgraad van paden – Herken je het type terrein en weet je welke paden uitdagend zijn?
🔄 Plan B & alternatieve routes – Kun je een back-up route maken voor onverwachte situaties?
ps. Goed kaartlezen betekent niet automatisch dat je ook goed kunt navigeren! Die skill is net zo essentieel!
Stap 3: De route digitaal uitstippelen
Als ik een globale route heb bepaald via de digitale kaart, zet ik alles uit op mijn iPad. Dit helpt me om precies te zien:
- Hoe lang de afstanden tussen de etappes zijn.
- Wat de hoogtemeters per dag zijn.
- Waar ik eventueel hutten of bivakplekken kan vinden.
Dit geeft me een goed idee van het tempo en de mogelijkheden van de tocht. Maar let op: dit is vaak het moment dat een tocht de prullenbak in gaat! Misschien blijkt de hut die je wilde boeken al vol te zitten, of is er een gedeelte van de route gesloten. Geen zin om alles uit te zoeken? Dan kun je ook kiezen voor individuele tochten. Hierbij krijg je een vooraf uitgezette route, maar ga je zelf op pad zonder gids. Je hebt dan geen gedoe met last-minute wijzigingen en kunt toch genieten van een goed geplande route.
Stap 4: De dag-tot-dagplanning
Nu de route in grote lijnen staat, ga ik de dag-tot-dagplanning invullen. Dit is de cruciale stap waarin alles samenkomt. Een gedeelte van de dag-tot-dag planning vind plaats in de planfase, de andere tijdens de tocht. Om dit te structureren heb ik vereenvoudigde planner gemaakt hiervoor. Je vind deze in het plaatje hieronder.
Planfase:
- Vertrekpunt: Waar begint de tocht?
- Doel van de hike: Wat is het eindpunt?
- Aantal kilometers: Hoe ver ga je vandaag lopen?
- Hoogtemeters omhoog en naar beneden: Wat zijn de klim- en dalingsmeters?
- Gradatie van de paden: Hoe moeilijk zijn de paden? (gebruik de kaart om dit in te schatten)
- Markante punten: Vul de markante punten in van de route en vul ook in op welk punt deze komen
"Een van de grootste planningsfouten in de bergen is denken dat alle wandelpaden hetzelfde zijn. Maar een ‘steig’ of zwarte route is geen gewone wandelweg—het vereist techniek, ervaring en een veilige weerssituatie. Slecht weer verhoogt de kans op uitglijders, en die kunnen ernstige gevolgen hebben. Wil je toch zwarte routes in je meerdaagse tocht? Zorg altijd voor een rode route als alternatief, of wees bereid de tocht af te breken als de omstandigheden verslechteren. In de bergen is veiligheid geen kwestie van wilskracht, maar van verstandig plannen."
Tijdens de tocht:
- Vertrektijd: Hoe laat begin je je tocht?
- Aankomsttijd: Hoe laat verwacht je bij het doel aan te komen? (daarna kan je bijhouden hoe realistisch je tijd was)
- Het weer in de ochtend en middag: Wat kun je verwachten qua weersomstandigheden?

Inschatten van het bergweer
Het weer is een cruciaal onderdeel van de voorbereiding voor een bergtocht. In de bergen kan het weer snel omslaan, en dat heeft invloed op je veiligheid. Het is belangrijk om te weten wat voor weer je kunt verwachten en hoe je hier je planning op aanpast. Vuistregels zijn:
- Ochtendweer: Vaak is het weer in de ochtend stabieler dan in de middag. Hoge bergen kunnen ‘s middags snel bedekt raken met wolken, vooral bij instabiele lucht.
- Middagweer: Houd er rekening mee dat onweersbuien vaak in de middag ontstaan. Het is daarom verstandig om op de hoogte te blijven van het weer door de dag heen.
Bergweer voorspellingen zijn vaak niet 100% betrouwbaar, maar het is belangrijk om te leren de wolken te lezen en zelf te kunnen oordelen. Dit leer je niet snel uit een boek, maar je kunt dit wel leren door ervaring. Wil je je hier verder in verdiepen? Kom dan mee op huttentocht! Of schrijf je in voor de Weerkunde in de bergen workshop van de NKBV via deze link: Weerkunde in de bergen workshop.
Het weer begrijpen is essentieel voor je veiligheid! In Oostenrijk zijn vorig jaar 177 mensen in de problemen gekomen door het weer in de bergen! Dus, wees altijd goed voorbereid!
De dag voor de tocht – Afstemmen op het weer
De dag voor je tocht ga je nog eens goed naar het weer kijken en de vertrektijd bepalen. Dit is het moment waarop je jezelf ook een flexibele planning aanmeet, afhankelijk van de weersvoorspelling. Wanneer je bijvoorbeeld slecht weer verwacht, kun je overwegen om later te vertrekken of een alternatieve route te kiezen.
De Dag Zelf – Tijden Bijhouden
Op de dag van de tocht is het belangrijk om je daadwerkelijke voortgang bij te houden. Wanneer je bij markante punten komt, noteer dan hoe laat je daadwerkelijk aankomt. Dit helpt niet alleen bij het beoordelen van je snelheid, maar je leert zo ook meer over je wandeltijd en pastempo.
Alternatieve Routes bij Slecht Weer
Voorbereiding is alles! Zorg ervoor dat je altijd een paar alternatieve routes of opties hebt in geval van slecht weer of vertraging. Het hebben van een plan B zorgt ervoor dat je niet in de problemen komt als het weer omslaat of als je vertraging oploopt.
De planner
Als je een reis boekt bij She Feels Alive in the Mountains, krijg je een handig bergboekje inclusief planner! Maar wij begrijpen ook dat je misschien al een stap verder bent en veel ervaring hebt, zodat je zelf tochten kunt gaan maken. Ook daar willen we je bij helpen door onderstaande planner met je te delen. Doe er je voordeel mee! 🙂
Het plannen van een meerdaagse tocht gaat dus niet alleen over de route, maar ook over het anticiperen op onvoorziene omstandigheden. Het weer speelt een belangrijke rol, dus stel jezelf altijd de vraag: “Wat doe ik als het weer omslaat?”
Met een goede planning en de juiste voorbereiding ben je klaar voor je avontuur!
